Οργανικός Χάρτης της Ελευθέρας Ικαριακής Πολιτείας

Χαράλαμπος Παμφίλης

Από τα σημαντικότερα επιτεύγματα της Δ.Ε. υπήρξε και η σύνταξη του Οργανικού Χάρτη της Ελευθέρας Ικαριακής Πολιτείας, που υποβλήθηκε προς έγκριση στην ελληνική κυβέρνηση και ο οποίος καταδεικνύει την πολιτική ωριμότητα του Ικαριακού λαού και τις φιλελεύθερες και δημοκρατικές αρχές και πεποιθήσεις του. Ο Χάρτης αυτός συντάχθηκε στις 23 Οκτωβρίου/3 Νοεμβρίου 1912, συντάκτης του ήταν ο Χαράλαμπος Παμφίλης, φέρνει τις υπογραφές μόνο πέντε μελών της Δ.Ε και παρόλο που δεν εφαρμόστηκε ποτέ γιατί επήλθε η Ένωση της Ικαρίας με την Ελλάδα, αποτελεί αξιόλογο ιστορικό έγγραφο το οποίο περιλαμβάνει συνολικά 24 άρθρα.

Άρθρον 1

Την Ικαριακήν Ελευθέραν πολιτείαν αποτελούσιν αι νήσοι Ικαρία και αι νησίδες Κορσίαι καθώς και όσαι άλλαι νήσοι του Αιγαίου ήθελον επιτύχη την προσάρτησιν. Δημόσια δίκαια των πολιτών

Άρθρον 2

Πολίται Ικάριοι είνε όσοι απέκτησαν ή θα αποκτήσωσιν εις το μέλλον τα προσόντα του πολίτου κατά τους νόμους της πολιτείας. Πάντες δ' οι Ικάριοι είνε ίσοι απέναντι του Νόμου και συνεισφέρουσιν αδιακρίτως εις τα δημόσια βάρη αναλόγως των δυνάμεων του έκαστος

Άρθρον 3

Η προσωπική ελευθερία είναι απαραβίαστος. Ουδείς καταδιώκεται, συλλαμβάνεται, φυλακίζεται ή άλλως πως περιορίζεται ει μη οπόταν και όπως ο Νόμος ορίζει. Ποινή δεν επιβάλλεται άνευ Νόμου ορίζοντος προηγουμένως αυτήν

Άρθρον 4

Η Κατοικία έκαστου πολίτου είναι άσυλον. Ουδεμία κατ΄ οίκον έρευνα ενεργείται ει μη ότε και όπως ο Νόμος ορίζει

Άρθρον 5

Η εκπαίδευσις διατελούσα υπό την ανωτάτην εποπτείαν της πολιτείας ενεργείται δαπάνη αυτής. Η στοιχειώδης εκπαίδευσις είνε δι΄άπαντας υποχρεωτική

Άρθρον 6

Ουδείς στερείται της κατοικίας αυτού ει μη δημοσίαν ωφέλειαν προσηκόντως αποδεδειγμένην ότε και όπως ο Νόμος διατάττει, πάντοτε δε προηγουμένης αποζημιώσεως. Περί συντάξεως της πολιτείας

Άρθρον 7

Η Νομοθετική εξουσία ενεργείται υπό της βουλής και του υπάτου άρχοντος. Το δικαίωμα δε της προτάσεως των Νόμων ανήκει εις την Βουλήν και τον ύπατον άρχοντα δια των υπουργών

Άρθρον 8

Η εκτελεστική εξουσία ανήκει εις τον ύπατον άρχοντα, ενεργείται δ΄εκ συμφώνου μετά του υπευθύνου οικείου υπουργού

Άρθρον 9

Η Δικαστική εξουσία ενεργείται δι΄ειδικών δικαστικών λειτουργών, ων αι αποφάσεις εκτελούνται εν ονόματι της πολιτείας και του υπάτου Άρχοντος. Ύπατος Άρχων

Άρθρον 10

Ο ανεύθυνος ύπατος άρχων, μέχρις ου αναγνωρισθή η μετά της μητρός Ελλάδος ένωσις, είναι Έλλην του Ανατολικού δόγματος, είνε δε υπεύθυνος μόνον απέναντι της Ελλάδος, οι δε τρεις υπουργοί είνε υπεύθυνοι διοριζόμενοι και παυόμενοι υπό του υπάτου Άρχοντος. Ο εις εκ τούτων είναι επί των Εσωτερικών, της Δημοσίας Ασφαλείας και της Συγκοινωνίας: ο έτερος επί της παιδείας, των Εκκλησιαστικών και της Δικαιοσύνης και ο τρίτος επί των Οικονομικών, της Γεωργίας και του Εμπορίου. Ουδεμία πράξις του υπάτου Άρχοντος είνε εκτελεστή άνευ της υπογραφής του υπευθύνου αρμοδίου υπουργού

Άρθρον 11

Ο ύπατος άρχων μετά του υπουργού διορίζει και παύει πάντας τους υπαλλήλους εις τα νενομοθετημένας θέσεις, εκδίδει τα αναγκαία διατάγματα προς εκτέλεσιν των Νόμων, κυροί και δημοσιεύει τους υπό της Βουλής ψηφισθέντας νόμους, συγκαλεί άπαξ του έτους την βουλήν και ορίζει τον τόπον της Συνόδου, ήτις δεν δύναται να διαρκέση πλεόν των τεσσαράκοντα ημερών από της ενάρξεως αυτής, έχει το δικαίωμα χάριτος και αμνηστείας, ως και το δικαίωμα να κόπτη νομίσματα

Άρθρον 12

Ο ύπατος άρχων διορίζεται υπό του βασιλέως των Ελλήνων εγγυουμένου την εξουσίαν δια μίαν πενταετίαν. Είνε δε πάντοτε χριστιανός ορθόδοξος και δύναται να επανεκλεγή, η δε μισθοδοσία αυτού θέλει ορισθή υπό της βουλής και του βασιλέως των Ελλήνων. Εάν η Α.Μ. ο Βασιλεύς των Ελλήνων αναβάλλη τον διορισμόν του Ανωτάτου Άρχοντος, την εξουσίαν αυτού θα διαχειρίζεται το Υπουργικόν Συμβούλιον μέχρις εκλογής τοιούτου υπό του λαού δια καθολικής ψηφοφορίας

Άρθρον 13

Εν περιπτώσει αποβιώσεως ή παραιτήσεως του υπάτου Άρχοντος, την εξουσίαν αυτού μέχρι νέου διορισμού εκτελεί το Υπουργικόν Συμβούλιον. Ο ύπατος άρχων ορκίζεται ενώπιον της βουλής εις την πρώτην αυτής σύνοδον μετά τον διορισμόν του ότι θα φυλάττη τον Οργανικόν Χάρτην και τους Νόμους της πολιτείας

Περί Βουλής

Άρθρον 14

Η Βουλή συνέρχεται αυτοδικαίως την 15η Οκτωβρίου μηνός, εκτός αν ο ύπατος άρχων συγκαλέση αυτήν ενωρίτερον. Η διάρκεια δε αυτής δεν δύναται να είναι μακροτερα των 40 ημερών, δεν δύναται να συζητήση άνευ της παρουσίας τουλάχιστον του ημίσεως του όλου αριθμού των μελών αυτής μήτε να αποφασίση τι άνευ απολύτου πλειοψηφίας των παρόντων μελών. Εν περιπτώσει ισοψηφίας η πρότασις απορρίπτεται και δεν εισάγεται ενώπιον της αυτής Συνόδου. Ουδεμία πρότασις νόμου γίγνεται δεκτή αν δεν συζητηθή άπαξ μεν κατ΄αρχήν, δις δε κατ΄άρθρον και συνόλον κατά τρεις διαφόρους ημέρας. Η επιψήφισις κωδικών συνταχθέντων υπό ειδικής επιτροπής δύναται να γείνη δι΄ιδιαιτέρου Νόμου κυρούντος τους ειρημένους κώδικας. Η βουλή έχει το δικαίωμα να αποστέλλη εις τους υπουργούς τας διευθυνομέναςπρος Αυτήν αναφοράς, οίτινες είνε υπόχρεοι να δίδωσι διασαφήσεις, και δύναται να διορίζει εκ των μελών αυτής εξεταστικάς των πραγμάτων επιτροπάς

Άρθρον 15

Ουδείς φόρος επιβάλλεται ουδέ εισπράττεται άνευ Νόμου

Άρθρον 16

Εν τη ετησία τακτική συνόδω η βουλή ψηφίζει δια το επόμενον οικονομικόν έτος τον προϋπολογισμόν και αποφασίζει επί του απολογισμού. Όλα δε τα έσοδα και τα έξοδα της πολιτείας πρέπει να σημειώνεται εις τον απολογισμόν

Άρθρον 17

Μισθός, σύνταξις, χορηγία ή αμοιβή ούτε εγγράφεται εν τω προϋπολογισμό ούτε παρέχεται άνευ οργανικού ή άλλου αστικού νόμου

Άρθρον 18

Βουλέυτής δεν διώκεται ούτε πρωσοποκρατείται διαρκούσης της βουλευτικής συνόδου και 10 ημέρας προ και μετά την έναρξιν της Συνόδου. Οι βουλευταί ορκίζονται προ της ενάρξεως των καθηκόντων αυτών εν τω βουλευτηρίω ότι θα φυλάξωσι πίστιν εις την πατρίδα υπακοήν εις τον Οργανικόν χάρτην και τους Νόμους της πολιτείας και ότι θα εκπληρώσωσιν ευσυνειδήτως τα καθήκοντα των

Άρθρον 19

Η βουλή προσδιορίζει δια κανονισμού πως θέλει εκπληροί τα καθήκοντα της. Σύγκειται δ΄εκ των βουλευτών εκλεγομένων δια ψηφοδελτίων υπό των ενηλίκων Ικαρίων πολιτών. Αι εκλογαί διατάσσονται και ενεργούνται ταυτοχρόνως εις όλην την πολιτείαν. Ο αριθμός των βουλευτών εκάστης εκλογικής περιφέρειας προσδιορίζεται δια Νόμου αναλόγως του πληθυσμού και δεν δύναται να ή ελάσσων των 12 ή μείζων των 40. Μέχρις ου διαταχθώσιν εκλογαί η υπάρχουσα επαναστατική Επιτροπή θα χρησιμεύση ως νομοθετικόν σώμα όπερ δύναται να συμπληρωθή δια συμπληρωματικής εκλογής των Δημογερόντων του οικείου τμήματος, εάν η Κυβέρνησις κατόπιν εξελέγξεως του πληθυσμού πεισθή ότι τμήμα της δεν σντιπροσωπεύεται επαρκώς. Οι βουλευταί εκλέγονται δια τρία έτη αρχόμενα από της ημέρας των γενικών εκλογών. Δια να εκλεγή τις βουλευτής απαιτείται να είναι πολίτης Ικάριος, εγγράματος, έχων συμπεπληρωμένον το 25 έτος της ηλικίας του και την νόμιμον ικανότητα του εκλέγειν. Έμμισθοι δημόσιοι υπάλληλοι δεν δύνανται να εκλέγωσι βουλευταί εάν μη παραιτηθώσι της θέσεως των προ της ημέρας της ανακηρύξεως των υποψηφίων. Η εξέλεγξις των εκλογών και πάσαι αι σχετικαί ενστάσεις εκδικάζονται υπό του ανωτάτου Δικαστηρίου της πολιτείας. Η βουλή εκλέγει εκ των βουλευτών κατά την έναρξιν των εργασιών αυτής τον Πρόεδρο αυτής. Οι βουλευταί λαμβάνουσιν αποζημίωσιν πέντε δραχμές δι΄εκάστην ημέραν συνεδριάσεως εν η παρίστανται. Μόνον η βουλή έχει το δικαίωμα να κατηγορή τους υπουργούς δια παραβάσεις εκ του αξιώματος των ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου εις το οποίον συνεδρεύουσι και τέσσαρες δικασταί εκλεγόμενοι δια κλήρου εκ των νομομαθών της πολιτείας. Ο εκάστοτε Μητροπολίτης είναι αυτοδικαίως και βουλευτής

Άρθρον 20

Η Δικαιοσύνη απονέμεται υπό δικαστών οριζομένων υπό του υπάτου άρχοντος και του οικείου υπουργού κατά τον Νόμον. Τα προσόντα δε των υπαλλήλων της Δικαιοσύνης ορίζονται δια Νόμου και δεν παύονται ούτοι ει μη δι΄έγκλημα ή δι΄αποδεδειγμένην ανικανότητα. Αι συνεδριάσεις των Δικαστηρίων είναι δημόσιαι, εκτός 'οταν η δημοσιότης προσβάλλη τα χρηστά ήθη, οπότε δι΄αποφάσεως αυτών γίνεται μυστική συνεδρία. Πάσα απόφασις πρέπει να είνε ειδικώς ητιολογημένη και απαγγέληται εν τη δημοσία συνεδριάσει

Γενικές Διατάξεις

Άρθρον 21

Μόνον τη αδεία του Βασιλέως των Ελλήνων δύναται ο ύπατος άρχων να φέρη ξένην χωροφυλακήν, ουδέποτε όμως Τουρκικήν

Άρθρον 22

Η εκλογή των Δημοτικών αρχών γίνεται δια καθολικής ψηφοφορίας. Πας Ικάριος εν ώρα κινδύνου υποχρεούται να συντελή εις την υπέρ πατρίδος άμυναν κατά τους ορισμούς των Νόμων

Άρθρον 23

Ορίζεται πρωτεύουσα της πολιτείας η τέως υπάρχουσα τοιαύτη της νήσου Ικαρίας

Άρθρον 24

Η τήρησις το υπαρόντος Οργανικού Χάρτου επαφίεται εις την φιλοπατρίαν των Ικαρίων υπό την προστασίαν του βασιλέως των Ελλήνων

Εν τω Διοικητικώ Μεγάρω της Ικαρίας τη 23 Οκτωβρίου 1912

Η Διοικητική Επιτροπή

Ι.Λ. Μαλαχίας

Ζ. Μωραϊτης

Ιωαν. Ν. Μαλαχίας

Στεφ. Παμφίλης

ιερεύς Κ.Π.Ν. Κουλουλίας

{ Η αντιγραφή των άρθρων έγινε στην Ικαρία, στην οικία του Στέλιου Παμφίλη υιός του Στέφανου Παμφίλη που υπογράφει το χάρτη και ανηψιός του Χαράλαμπου Παμφίλη}